HÃY NGHIÊM ĐỂ CHÀO QUÁ KHỨ

ÔN NGHÈO

Hết tết rồi-sang ngày thứ 21 của tháng giêng,giò,chả từ tết vẫn còn.Thịt kho với mắm loại A (hoa) của cát hải,gắp ra gắp vào,con cháu không ăn! (Thừa dinh dưỡng chăng?).Cũng may nhờ ơn Chính phủ,nhà có chiếc tủ lạnh cũ(không phải tủ "quả thực"-mà nhà mua lại),chứ nếu không thức ăn đổ đi từ lâu rồi.

Bất giác mình nhớ lại cuộc sống trước 1986...
Nó đây:

Giấy chứng nhận sở hữu xe đạp

Chứng nhận đăng ký máy thu thanh và "Cấm nghe đài địch"

Giấy chứng nhận sử dụng máy thu thanh "Orionton"

DÂN NÔ NỨC ĐI SẮM TẾT.

Sắm Tết thời bao cấp chủ yếu dựa vào các cửa hàng mậu dịch. Các cửa hàng được "trang hoàng" các tấm pa-nô, áp phích, trang trí cho có không khí ngày Tết.

Ai cũng lo lắng làm sao mua cho hết tiêu chuẩn... Tết của nhà mình. Từ ngày 20 Tết, các cửa hàng bách hóa bắt đầu đông nghịt.

Cảnh xếp hàng dài chờ đến lượt mua hàng cạnh Nhà hát Lớn Hà Nội.

Mua vải may quần áo cho trẻ con. 

Tết không thể thiếu khoanh giò hay miếng thịt quay.

Sau khi sắm đủ nhu yếu phẩm cho ngày Tết, người ta mới ghé qua gian hàng mứt, rượu Tết. Rượu Tết ngày xưa chỉ có rượu cam, rượu chanh. Xịn nhất là rượu Nàng Hương.

Ở đâu người ta cũng thông báo những mặt hàng Tết như thế này, nhưng nếu không mua nhanh sẽ hết.

Chỉ một chút mứt thập cẩm, đựng trong hộp bìa mỏng manh nhưng cũng đủ để mọi người cảm nhận không khí Tết đang về với từng nhà.

Mứt Tết và bánh chưng là 2 thứ không thể thiếu trong Tết cổ truyền của người Việt.

 Tranh Tết, lịch Tết, câu đối Tết bày bán ở vỉa hè dành cho khách mua về treo hay làm quà cho gia đình.

Quầy bán tranh, hoa Tết...

Bàn đổi tiền lẻ những ngày giáp Tết rất đông.

Cửa hàng bán pháo ngày Tết báo hiệu xuân mới về, năm cũ qua đi, đón chào một năm mới.

Những đứa trẻ thời bấy giờ luôn bị thu hút bởi những chùm pháo đỏ, hồng tại cửa hàng tạp hóa như thế này.

Ngày giáp Tết, tàu xe đi lại rất khó khăn. Nhiều người phải thay nhau sắp hàng mua vé tàu suốt mấy ngày đêm may ra mới mua được vé. Không mua được vé, nhiều người phải ngồi trên nóc tàu.

Ô tô ngày Tết cũng chen chúc không kém gì tàu hỏa.

... tới khung cảnh Tết đến mọi nhà...

Sau bao ngày tất tả chuẩn bị Tết, cuối cùng mọi việc đâu cũng vào đấy. Chiều 30, mọi người trong gia đình quây quần quanh mâm cỗ tất niên.

Tiếng pháo nổ đì đùng mỗi khi Tết đến luôn ở mãi trong tâm trí của mỗi người. Nó báo hiệu xuân đã tới, một năm mới đã sang.

Những đứa trẻ thích thú kiếm tìm với hy vọng nhặt được quả nào chưa nổ trong đống xác pháo rải đầy mặt đất.

Đường phố Hà Nội những ngày Tết.

Đồng tiền lì xì cho trẻ em thời đó.

Khi Tết qua đi...

Sau Tết, mọi người bắt đầu trở lại với công việc của mình.

Với mỗi người làm ăn xa, giây phút ấm áp được trở về đoàn tụ bên gia đình những ngày Tết tuy ngắn ngủi nhưng sẽ là động lực giúp họ cố gắng làm việc trong suốt năm tới.

Có bạn chắc sống vào thời kỳ đó,viết thế này:

"Bạn ạ! Dùng tem phiểu vẫn phải dùng tiền chứ, nhưng giá rẻ hơn. Tuy vậy chỉ có chừng thôi, tối thiểu. Ngày ấy dân thường Hà Nội cũng có tem phiếu, nhưng tiêu chuẩn thấp hơn người đi làm. Đi làm cũng phân ra nhiều cấp độ, trực tiếp sx khác với lao động gián tiếp ở văn phòng. Sinh viên các trường chuyên nghiệp cũng có tem phiếu như người đi làm. Chỉ có dân nông thôn thì chẳng có gì, khổ hơn nhiều. Rồi có những cửa hàng dành riêng cho cán bộ cao cấp với bìa C trở lên, trong đó bán đồ ngon và dồi dào hàng nên chả phải chen lấn như ở ngoài. Nói chung đó là biện pháp tình thế của thời chiến.
Tôi còn nhớ hè năm 1972, khi Mỹ ném bom miền Bắc trở lại, muối khan hiếm nên mỗi người chỉ được mua mỗi lần 1 cân mà xêp hàng dài nhằng. Nhà nào đông con đang tuổi lớn thì bao giờ cũng thiếu gạo. Đứa trẻ được sinh ra là đi làm giấy khai sinh ngay để được tiêu chuẩn. Trẻ em cú 2 năm đựoc tăng thêm 1 kg gạo. Đi học thì giấy vở đen thui còn dính trấu và rơm, 1 mặt nhám sì. SGK hai ba đưa chung 1 quyển. Được cái hồi đó sgk không thay đổi liên tục như bây giờ nên bọn tôi mua lại sách cũ hoặc anh chị để lại cho em. Mùa đông, có nhiều đứa chỉ cáo vài cái áo thường mặc chồng lên nhau cho đỡ rét.
Năm 1977, khi bên ngoài hết viện trợ cho ta, đất nước khó khăn vô cùng, phải ăn độn 70% trong khẩu phần. Tôi còn nhớ nhà tôi có sổ ăn bánh mì, 4 người 4 cái trong các ngày chẵn. Bánh mì to lắm 225 gam, nhưng làm men thủ công ủ chua nên cái ruột chua loét ghét lắm giá có 1 hào 1 cái, néu bán cũng được gần 1 đồng nên nhà tôi thườ bán đi rồi ăn phở mậu dịch chỉ 5 hào. Phở 5 hào chỉ lưng nửa bát, nhưng giá bình dân nên sáng và trưa đông lắm, xếp hàng dài. Còn bên kia là phở 1 đồng, tiền gấp đôi nên khách ngồi tại chỗ có người bưng tới và bát đầy đặn hơn. Thương tâm nhất là những người ăn xin dạt ở quê ra. Họ đứng ngoài cửa chờ khách ăn xong là vào dồn lại và ngòi ăn tự nhiên. Toi từng chúng kiến có người khách mới nahr cục bầy nhầy ra bàn, thế là ông kia hốt ngay cho vào mồm ngon lành như sợ đứa khác lấy mất. Ăn xin bây giờ còn lâu nhé! Họ chỉ lấy tiền thôi, và ra quán gọi món ngon hơn mình nhé! Thời đó nhiều ngừoi đói vào giáp hạt, họ kéo nhau ra HN xin thương lắm. Họ đi cả nhà có cả cụ già móm mém hết răng. Người ta cho cơm nguội mà cụ ăn ngon lành thương lắm. Sau vài năm nữa, sang tập kỷ 80 họ di dân tự do vào Nam rất đông mong thoát nghèo ở vùng đất mới.
Nói về thời đó nói chung là nghèo, nhưng người ta sống tình cảm hơn, ít tranh giành nhau hơn."

(Theo T.T D.L HOÀNG SA).

Thế mới hay,mới gần ba chục năm cuộc sống dân mình cũng khá lên,ít ra cũng phải hơn dăm ba nước trên thế giới chứ ít à?

Văn Nhân sưu tâm từ chị Tư